24 wrz 2023

Camino Portugués 2023

Niedawno przeszedłem na zasłużoną emeryturę i mam więcej czasu, żeby kontynuować Camino. Jak zdrowie i siły pozwolą to przejdę te trasy, które kiedyś nie mogłem w całości przejść z braku urlopu. Zacząłem od Camino Portugués, które osiem lat temu przeszedłem ale tylko od Ponte de Lima. Tym razem rozpocząłem w Porto. Drogą tradycyjną, centralną, przeszedłem 240 km. Jest to najlepsza - nie tylko moim zdaniem - trasa dla początkujących pielgrzymów. Niezbyt wymagająca, ale urozmaicona. Bardzo dobrze oznakowana i z bogatą ofertę noclegów.

Spróbuję opisać trasę dokładniej, w formie przewodnika. Oto poszczególne etapy, które przeszedłem:


Jest to orientacyjna propozycja podziału na etapy. Można ją modyfikować w zależności od kondycji i możliwości czasowych. Np. odcinek 9 km nie bardzo ma sens, ale ja musiałem tak zrobić ze względów osobistych. Mam też zwyczaj zostawać w ciekawszych miastach na trochę dłużej. Tak zrobiłem w Porto, Balceros, Pontevedra i Santiago.

Poniżej wybrane zdjęcia. Więcej jest w albumie.














21 wrz 2023

Teo - Santiago de Compostela

Po wyjściu ze schroniska trzeba wrócić 100 m drogą asfaltową i tam odchodzi oznakowana polna droga. Przechodzimy koło kościoła w Rúa de Francos, potem Osebe i Casalonga gdzie przekraczamy szeroką ulicę. Droga prowadzi przez wioski, pola i las do O Milladoiro. Tutaj prywatne schronisko Milladoiro, km 7.

Dalsza droga prowadzi częściowo przez las, potem w dół pod wiaduktami autostrady, przez O Porto de Conxo i Vella. W pewnym momencie mamy do wyboru dwa warianty. Zdecydowanie lepsza, bo krótsza jest trasa w lewo przez Santa Marta. Ulicami miasta, obok parku Alameda dochodzimy do placu Praza do Obradoiro i do katedry Catedral de Santiago de Compostela - celu naszej pielgrzymki, km 14. Gratuluję!

Msze św. dla pielgrzymów w katedrze są odprawiane o godz. 7:30, 9:30, 12 i 19:30. Jest to niezwykłe przeżycie - także dla nie-praktykujących katolików. Na zakończenie mszy o godz. 12 rozbrzmiewa hymn a wnętrze katedry wypełnia dym i woń kadzidła z ogromnego Botafumerio rozhuśtanego na linach zawieszonych nad ołtarzem głównym.

Jeżeli chcemy uzyskać dyplom ukończenia pielgrzymki to możemy to zrobić w Biurze Obsługi Pielgrzymów. Więcej informacji tutaj.

W Santiago jest mnóstwo możliwości noclegu w różnych standardach i kategoriach cenowych. Moim zdaniem najlepszą opcję stanowi schronisko Albergue Seminario Menor












20 wrz 2023

Pontecesures - Teo

Po wyjściu z miasta, w pobliżu torów kolejowych możemy wybrać wariant drogi przez Herbón. Znajduje się tam kultowe schronisko prowadzone przez wolontariuszy w Klasztorze OO. Franciszkanów. Albergue de Peregrinos San Antonio de Herbón, km 3. Nie nocowałem tam ale spotkani pielgrzymi mówili mi, że nocleg tam był dla nich niezapomnianym przeżyciem. Ten wariant drogi oznacza jednak dodatkowe 3,5 km. Oba warianty spotykają się w centrum Padrón.

Regularna droga skręca natomiast w lewo, przechodzimy przez tory kolejowe, potem pod szosą N-550, na którą wkrótce wchodzimy żeby przejść mostem przez rzekę Rio Ulla. Uliczkami i bocznymi drogami dochodzimy do brzegu rzeki Sar, przypominającej raczej kanał. Idziemy w prawo aż do centrum Padrón z kościołem św. Jakuba Igrexa de Santiago Apóstolo de Padrón. W kościele pod ołtarzem głównym umieszczono kamienny pal cumowniczy. Wg. tradycji była do niego przymocowana łódź, którą uczniowie przewieźli szczątki Apostoła wykradzione z Jerozolimy. Potem przełożyli je na wóz podobny do tego, który można zobaczyć na bulwarach i zawieźli do miejsca pochówku tzn. do obecnego Santiago de Compostela.

Przechodząc przez pobliski most Ponte de Santiago zobaczymy w górze klasztor Convento do Carme. Na końcu mostu studnia Fuente del Carmen a w lewo na bulwarze wspomniany wóz Pedrón. Natomiast uliczką w lewo w górę schronisko Albergue de peregrinos de Padrón, km 2,5. Jest więcej schronisk w tym mieście.

Drogą Jakubową idziemy w prawo od kościoła św. Jakuba i wychodzimy wkrótce z miasta przechodząc przez rzekę (kanał) i mijając Albergue Rio Sar. Przekraczamy szosę N-550 aby zajść do kościoła Iglesia Santa María de Iria Flavia. Droga prowadzi potem okrężnymi ale spokojnymi drogami, żeby ostatecznie wrócić na N-550, którą idziemy następny 1 km. Ma to swoje zalety bo przechodzimy obok baru Camiño Portugues. Taka sytuacja będzie już nam towarzyszyć aż do końca etapu - raz po prawej raz po lewej stronie szosy a to znowu jej poboczem. Boczne drogi zapewniają malownicze widoki jak te dwa spichlerze (hórreos) na zdjęciu.

Schronisko Albergue de peregrinos de Teo znajduje się przy spokojnej, bocznej drodze, km 17.










19 wrz 2023

Briallos - Pontecesures

Ze schroniska idziemy szosą w prawo 150 m do dużego ronda. Tuż przed rondem skręcamy w lewo w polną ścieżkę. Bocznymi drogami, wzdłuż lasu, potem przez las po 2,5 km dochodzimy do Tivo. Tutaj, koło studni z czterema kranami prywatne schronisko Albergue Vintecatro, km 3.

Dalej idziemy bocznymi drogami 1,2 km, wchodzimy na szosę N-550 na wysokości kościoła Santa Maria i zaraz później schodzimy w lewo w brukowaną uliczkę. Jesteśmy już w Caldas de Reis (tł. Termy Królewskie) - mieście-uzdrowisku, którego ciepłe źródła cenione były już w czasach starożytnych. Droga prowadzi nas z powrotem na N-550, którą przechodzimy most nad rzeką Umia i zaraz za mostem skręcamy w lewo w ulicę Rua Laureano Salgado. Dochodzimy do placu gdzie po prawej jest kościół a po lewej Termy. Tam możemy skosztować leczniczej, ciepłej wody.

Idąc dalej oznakowaną drogą dochodzimy po 500 m do rzymskiego mostu i do schroniska Albergue de Caldas de Reis, km 5. Nie jest to jedyne schronisko w tym mieście.

Droga z miasta prowadzi najpierw szosą N-550, potem drogą boczną lekko w prawo. Kolejne 4 km to przyjemna droga cienistą doliną rzeki Rio Bermaña. Dochodzimy do N-550 którą przecinamy w O Cruceiro. Przechodzimy obok malowniczego kościoła Santa Maria de Carracedo. Przez Cortiñas, potem Casalderrique, gdzie znowu przecinamy N-550. Niedługo, koło mostu Ponte de Peregrino możemy skorzystać z oryginalnego "automatycznego punktu obsługi pielgrzymów". W małym domku są różne automaty z napojami i przekąskami, stoliki, ławki i toalety.

Dalsza droga prowadzi nas równolegle do autostrady AP-9, którą w pewnym momencie przekraczamy wiaduktem. Dochodzimy do pierwszego skrzyżowania w Magariños, gdzie możemy podejść prosto ulicą do Albergue de peregrinos Valga, km 14.

Jeżeli nie idziemy do schroniska to skręcamy w prawo w drogę szutrową, która potem zwęża się do ścieżki. Malowniczą drogą wzdłuż rzeki Valga dochodzimy po 2,5 km do miejscowości o tej samej nazwie i do kościoła San Miguel de Valga. Jest tam też bar połączony ze sklepem.

Następne 4 km prowadzą bocznymi drogami do Pontecesures z mało uczęszczanym ale wygodnym schroniskiem Albergue de peregrinos de Pontecesures, km 21.












18 wrz 2023

Pontevedra - Briallos

Od kościoła Virxe Peregrina droga prowadzi uliczkami w kierunku rzeki. Jeżeli ruszamy przed świtem to patrzmy pod nogi - w chodnik wpuszczone są niebieskie lampki. W dzień szukajmy w chodniku muszelek. Tak dochodzimy do mostu i przechodzimy przez rzekę Rio Lérez.

Idąc dalej uliczkami powoli opuszczamy miasto. Idziemy wzdłuż bagnistych łąk stanowiących rezerwat przyrody i po 3 km od miasto dochodzimy do tablicy informacyjnej alternatywnego szlaku Camino Espiritual. Jest to ewentualnie ciekawa alternatywa nie mająca jednak wiele wspólnego z tradycyjną trasą do Santiago de Compostela. Zajmuje dodatkowe 2 dni i związana jest z kosztami transferu łodzią na ostatnim etapie do Pontecesures, gdzie oba warianty się znowu łączą. Nie szedłem tym wariantem dlatego w dalszym ciągu opiszę trasę tradycyjną.

Idąc dalej przechodzimy pod torami kolejowymi i kontynuujemy po asfalcie do kościoła w Alba, przed którym czekać na nas będzie wykuty z kamienia siedzący Pielgrzym w okularach. 1 km dalej przechodzimy przez San Caetano. Potem droga prowadzi nas przez podmokły las. Pienie drzew i kamienie pokryte są mchem tworząc wręcz bajkowy krajobraz jakiego nie spotkamy już na naszej drodze. Droga wznosi się stopniowo i prowadzi nas przez przejazd kolejowy do San Amaro. Za 700 m możemy kontynuować drogę w lewo albo - chcąc zakończyć etap - pójść prosto do schroniska Albergue A Portela - Barro, km 11.

Wchodzimy na szosę, którą idziemy 1,2 km do Valbón. Tam na zakręcie jest bar A Eira. Dalsza droga prowadzi jeszcze 5 km na przemian szosą, bocznymi drogami, przez las ale także wzdłuż ruchliwej N-550 aż do Briallos, gdzie schronisko Albergue de peregrinos de Briallos, km 17. Tuż obok schroniska wieczorem otwarty jest bar z gorącymi daniami. Warto też kupić sobie kanapkę na śniadanie ponieważ rano bar jest zamknięty.








15 wrz 2023

Redondela - Pontevedra

Z miasta wychodzimy uliczkami kierując się na północ. Droga prowadzi początkowo wzdłuż szosy N-550 potem bocznymi drogami. Po 6 km dochodzimy do Arcade gdzie przechodzimy malowniczy średniowieczny most przez rzekę Verdugo do Pontesempaio. Jest to popularne miejsce pamiątkowych zdjęć pielgrzymów.

Po ok. 1 km i wyjściu z miasteczka droga robi się węższa, kamienista i prowadzi miejscami stromo w górę. Niedługo jednak jest znowu płasko. W miejscowości Vilaboa mijamy kaplicę Santa Marta z XVII w. gdzie możemy sobie sami wbić pieczątkę do Credentialu. Wkrótce potem mamy do wyboru dwa warianty. W lewo nowszy, bliższy natury szlak wytyczony wzdłuż rzeki Tomeza. Dalej prosto dawniejszy szlak mało uczęszczaną szosą przez wioski i osady. Oba szlaki spotykają się na przedmieściach Pontevedra. Tam też (1,5 km przed centrum) znajdziemy schronisko Albergue de peregrinos Virgen Peregrina, km 17.

W Pontevedra jest piękna Starówka, wiele ciekawych zabytków. Spośród nich najbardziej znany jest charakterystyczny kościół zbudowany na planie muszli i poświęcony M.B. Pielgrzymiej Igrexa da Virxe Peregrina. Ja osobiście zostałem w mieście na cały weekend. Nocowałem w hotelu, bo w schronisku nie można zostać na drugą noc.